In het VMBO-, MBO- en HBO-onderwijs bestaat niet de mogelijkheid om geschoold te worden tot vaktechnisch toezichthouder. Dit is een logisch gevolg van de eisen die aan deze functie worden gesteld. Voor het toezicht houden op werkzaamheden in een bepaald vakgebied is namelijk specifieke vakkennis, contractkennis en met name ervaring in het werkveld nodig. Op basis van dit fundament kun je je als persoon ontwikkelen tot een vaktechnisch toezichthouder.
Organisaties die watersystemen aanleggen en onderhouden nemen steeds meer afstand van de praktijk en de vakinhoud. Ze voeren de regie over de buitenruimte en besteden de werkzaamheden steeds vaker uit aan opdrachtnemers. Ze zijn hiertoe veelal budget- en proces gestuurd. Komt het dan wel goed met de aanleg en onderhoud van watersystemen en de werkzaamheden die er bij en er aan worden verricht? Kloppen deze werkzaamheden conform het contract en de in Nederland gelden wetten en regels?
Elk contract biedt ruimte voor interpretatie. Bovendien zijn watersystemen dynamisch van aard met veel elementen (kunstwerken, natuurzones, houtopstanden). Bovendien zijn watersystemen leefgebied voor levende organismen in, op en nabij het water. Een standaard contracttekst, hoe goed ook opgesteld, zal voor elk werk en bij elke watergang tot keuzes leiden. Dit behoeft in de praktijk de nodige aandacht van de partij die het werk uitvoert. Ook vanuit de opdrachtgever is hiertoe professioneel toezicht gewenst. Deze aandacht is op hoofdlijnen nodig voor kunnen focussen op het proces, alsmede op de inhoud: focus op het werk; het vakmanschap.
De Vaktechnisch Toezichthouder Aanlegen Onderhoud Watersystemen staat voor zijn/haar vak en kan beoordelen of werkzaamheden op een juiste wijze zijn uitgevoerd.
In Nederland worden de meeste aanleg- en onderhoudswerkzaamheden in de buitenruimte gecontracteerd. De eigenaar/beheerder is de opdrachtgever en de partij die het werk uitvoert de opdrachtnemer. Hiervoor wordt met name gebruik gemaakt van de RAW-besteksystematiek.
Bij dergelijke contracten wordt een directie aangesteld met meestal een directievoerder en één opzichter/toezichthouder. De directie bewaakt het verloop van de realisatie en rapporteert naar de opdrachtgever. De directie wordt bijgestaan door één of meerdere vaktechnisch toezichthouder(s). Deze houdt toezicht op de realisatie van specifiek vakinhoudelijke onderdelen van het werk volgens het RAW-bestek. Voor het vakgebied aanlegen onderhoud aan watersystemen heeft IPC Groene Ruimte de opleiding tot Vaktechnisch Toezichthouder Aanlegen Onderhoud Watersystemen ontwikkeld.
In de praktijk omvat het werk voor de Vaktechnisch Toezichthouder Aanlegen Onderhoud Watersystemen met name: toezicht op realisatie van specifieke aanleg- en onderhoudscontracten van watersystemen op gebied van:
- Rivieren, kanalen en A-wateren (A-watergangen, tocht, wetering, vaart, vliet, gracht, geul, beek) Waterbodem
- Oevers
- Kunstwerken
- Natte infrastructuur
- Droge infrastructuur
In het contract zijn veelal de volgende werkzaamheden opgenomen:
- Aanleg: watersysteem in staat brengen (ontgraven,herprofileren, opschonen, baggeren), aanleg kunstwerken
- Onderhoud: watersysteem in stand houden (maaien taluds, schonen nat profiel en onderhouden kunstwerken)
- Advies: visuele inspectie watersysteem
- Behoud: bescherming watersysteem, natuurzones en naastliggende percelen tijdens uitvoering werkzaamheden.
De vaktechnisch toezichthouder toetst deze onderdelen op een gestructureerde wijze in de praktijk en rapporteert zijn/haar bevindingen aan de opzichter/toezichthouder van de directie.
Opdrachtgevers en directievoerders maken in de praktijk graag gebruik van deskundige vaktechnisch toezichthouders. Maar wanneer is iemand deskundig?
De Vaktechnisch Toezichthouder Aanlegen Onderhoud Watersystemen toont zijn/haar kennis en kunde aan door middel van een persoonscertificaat, uitgegeven door de Begeleidingscommissie van de opleiding Opzichter/Uitvoerder Buitenruimte. Dit certificaat is te behalen door te slagen voor het examen.
Doelgroep:
- Waterbeheerders die zelf toezicht houden op de realisatie van werkzaamheden aan watersystemen.
- Toezichthouders die ingezet worden bij contracten over aanleg & onderhoud van watersystemen.
- Peilbeheerders en onderhoudsmedewerkers die een volgende stap in hun carrière willen maken
- Adviseurs die ingezet worden bij het toezicht houden op onderhoudscontracten aan watersystemen.
Op dit moment zijn we druk bezig om de inhoud van de lessen af te stemmen. De training zal in het voorjaar van 2020 starten met een pilotgroep.
Op 18 maart 2020 organiseert Jos Kroets (opleidingscoördinator) een informatiebijeenkomst over de inhoud, de duur en de investering in de nieuwe (pilot)training Vaktechnisch Toezichthouder Aanlegen Onderhoud Watersystemen.
