Bioweter: de buxusmot

De buxusmot

In deze blog besteden we aandacht aan een insect dat nogal wat schade aan onze buxus  aanricht: de buxusmot. Gelukkig hoeven we niet  hulpeloos toe te kijken als dit dier onze buxusstruiken aantast: er is wat tegen te doen, en met een paar eenvoudige ingrepen voorkomen we dat we opnieuw last krijgen van dit insect, zonder dat het milieu wordt geschaad.

 

De buxusmot: wat is dat voor beest?
Dit insect kwam oorspronkelijk niet in Nederland voor. Het is een zogenaamde invasieve exoot, die van nature voorkomt in Oost-Azië en die in Europa voor het eerst in Nederland is waargenomen in 2007. Nu is de soort in heel Europa te vinden. De soort gedijt goed in Europa en heeft, in tegenstelling tot zijn oorsprongsgebied, in Europa nog weinig tot niets te duchten van natuurlijke vijanden.

 

 Bron: Buitenleven.nl

 

De schade aan buxus wordt veroorzaakt door de rups van de buxusmot. Deze is gek op het bladgroen van de buxus, met alle gevolgen van dien: volwassen rupsen kunnen een plant in korte tijd helemaal kaalvreten. Wat achterblijft, is het spinsel van de rups. De rups komt het gehele jaar voor. Hij overwintert als jonge rups en komt tevoorschijn zodra het warmer wordt dan 10 graden. Motten en poppen zijn er alleen tussen april en september.

 

 Bron: Buitenleven.nl

 

Wat moet je vooral niet doen tegen de buxusmot?

Laten we beginnen met wat je in ieder geval niet moet doen:

• insecticiden gebruiken. Dit is in alle opzichten een slechte keus:

• De rupsen komen vol te zitten met deze gifstoffen. Wanneer de rupsen worden opgegeten  door vogels, bijvoorbeeld door koolmezen, worden die daardoor mogelijk ziek. De mezen worden vervolgens weer gegeten door roofdieren als vossen, roofvogels en huiskatten, waardoor het gif zich verder verspreidt in de voedselketen en ongemerkt allerlei ongewenste slachtoffers maakt. Het natuurlijk proces van natuurlijke vijanden wordt hierdoor ernstig vertraagd.
• Het gif doodt ook andere insecten die mogelijkerwijs een natuurlijke vijand zijn, zoals sluipwespen.
• Het gif spoelt deels van de buxus af door bijvoorbeeld regen en komt in het oppervlaktewater terecht, waar het vervolgens schade aanricht in het waterleven. Uiteindelijk kan het ook nog terechtkomen in ons drinkwater, waardoor we in feite onszelf vergiftigen.

 

Kortom: insecticiden? Niet doen!

 

Wat ook niet echt helpt:

• De buxusplanten weghalen en meteen nieuwe planten neerzetten. Dit lijkt een goede oplossing, maar het probleem is niet weg: de rups is er nog steeds, en zal opnieuw toeslaan.

 

Wat kun je wel doen?

Er zijn veel beter manieren om de buxusmot te bestrijden als hij eenmaal in je heg zit. Hieronder een aantal opties.

 

• Wat in ieder geval helpt, is het handmatig weghalen van de rupsen, de poppen en de aangetaste takken. Dit moet je een aantal keren per jaar doen, vooral in het voorjaar en de zomer. Voer het afval af in een goed gesloten zak, zodat de rupsen niet kunnen ontsnappen.
• Vang de rupsen met een feromonenval. Deze vallen bevatten specifieke sekslokstoffen van vrouwtjes die de mannetjes aantrekken. Eenmaal in de val is er geen weg terug.
• Versterk de planten door te zorgen voor optimale bodemomstandigheden: zorg dat de grond los is en voeg turf toe (buxus is zuurminnend).
• Creëer optimale omstandigheden voor de natuurlijke vijanden. Zorg voor schuilplekken en bloeiende planten, geef voldoende water, zorg dat er ook ander wintergroen staat.

 

Kijk eens verder dan de buxus

Maar laten we ook even verder buiten de box (bux) denken. Een monocultuur van buxus lokt in feite ook overlast door de buxusmot uit. Hoe gehecht ben je aan de buxus? Er zijn voldoende alternatieven, die niet bedreigd worden door de buxusmot en die ook een fraai resultaat opleveren.

 

• Ilex crenata, een hulstsoort. Lijkt met zijn kleine ronde blaadjes het meest op de buxus.

• Ilex aquifolium (in dit geval de Argentea Marginata).

 

 

• Photinia fraseri 'Red Robin' (Glansmispelhaag). Opvallend vanwege zijn helderrode kleur.

 

 

• Eleaegnus ebbingei (olijfwilg). Deze struik  is wintergroen, bloeit laat en geurt heerlijk. Ook goed voor bijen!

 

 

• Euonymus fortunei, ook wintergroen, en ook een plant waar bijen van houden.

 

 

• Prunus laurocerasus Otto Luyken. Eveneens goed voor bijen!

 

• Pyracanta haag (diverse soorten). Functioneert ook erg goed als bescherming tegen indringers vanwege de scherpe doorns.

 

Kortom, alternatieven genoeg voor de buxus. Door de verhoogde biodiversiteit ontstaat er een natuurlijker evenwicht, waardoor buxusmotten veel minder kans krijgen om uit te groeien tot een plaag.

 

Heb je zelf suggesties voor alternatieven voor de buxus, of heb je een andere slimme manier om de buxusmot uit je tuin te weren zonder dat het milieu wordt geschaad? Reageer dan op deze blog!

 

de bioweter

Deel deze pagina