Bomenpraat

Is 2019 weer een mastjaar ?

Veel bomen zijn op dit moment druk met het leveren van nakomelingen in de vorm van zaden en vruchten. Een jaar waarin bomen veel vruchten dragen, noemen we een mastjaar. Deze term stamt uit de bosbouw en wordt met name gebruikt voor eiken en beuken. Als je er een oud bomenboek op naslaat, leer je dat een mastjaar eens in de 7-8 jaar plaats vindt. Inmiddels is door onderzoek duidelijk dat de meeste boomsoorten elk jaar voor nakomelingen zorgen. Het is vooral de massaliteit die van jaar tot jaar verschilt. Onze oosterburen hanteren dan ook een gradatie van de mast: “Vollmasst - Halbmast – Sprengmast – Fehlmast”.

De omvang van de mast van 2019 is al in 2018 in aanzet bepaalt. Temperatuur (warmte) speelt hierbij een belangrijke rol. Gedurende dit jaar hebben o.a. late nachtvorsten invloed gehad op de uiteindelijke omvang.

In de boomverzorging krijgt de mast weinig aandacht. Boomvruchten in wijken, bij wegen en parkeerplaatsen lijken eerder overlast en troep te geven dan dat ze waardevol zijn. Voor de boomteelt is dat heel anders. Het verzamelen van vruchten en zaden van gekwalificeerde beplantingen (zie Rassenlijst bomen) is een belangrijke basis voor het opkweken van nieuw plantmateriaal. En dat is wel degelijk belangrijk voor de boomverzorging. Ook bos- en faunabeheerders zijn zeer geïnteresseerd in de mast. Daarom wordt deze elk jaar op de Veluwe geïnventariseerd (zie figuur 1). 

Figuur 1, Mast per jaar in de vorm van het geschatte aantal kilo's eikels en beukennoten (bron: Vereniging Wildbeheer Veluwe)

De vallende vruchten zijn een belangrijke voedselbron voor dieren, en dat gaat van muis tot hert. Onder meer Eekhoorn en gaaien slaan de vruchten op als voorraad voor de winter. Daarmee levert de mast een belangrijk bijdrage aan de biodiversiteit. De zaden die niet worden opgegeten, kunnen volgend jaar kiemen en vormen daarmee het begin van een nieuwe generatie bomen.

Deel deze pagina